Transport
De Minervahaven is een gebied dat is gevormd door transport. Dit transport was en is nodig voor de aan- en afvoer van diverse producten om de industrie in het gebied draaiende te houden. Dit transport loopt via diverse wegen. Deze wegen bestaan uit de waterwegen, de spoorwegen en de autowegen. Hoe deze invloed hebben gehad op de Minervahaven wordt hieronder beschreven.
Transport over water
Handelswegen
​
De stad Amsterdam is ontstaan door de handel die er, via het water, kon worden gedreven. Deze handelswegen over het water liepen vanaf het IJ, via de Zuiderzee naar de Noordzee.
Deze handelsroute werd sinds de stichting van de stad gebruikt. Het gebruik van de route veranderde echter wel.
In de Gouden Eeuw werden de grote zeeschepen van de VOC bij Texel voor anker gelegd. Hier werden de goederen op kleinere zeeschepen overgeladen en naar Amsterdam vervoerd.
​
Handelsroute via Zuiderzee
​
Havenwerking
​
Amsterdam had, voor de aanleg van Amsterdam Centraal, een open havenfront. Hierdoor had de stad een open uitzicht over het IJ en werd ervaren als een havenstad. Hierbij had de haven van de stad een specifieke werking. Voor de stad lag een beschermingslinie van houten palen en aanlegsteigers. Hier konden ook boten worden aangelegd, wat aan de stadzijde ook werd gedaan. Deze boten lagen hier te rusten, in de tijd tussen het lossen en herladen van de schepen.
​
Historische havenwerking (Stadsarchief Amsterdam, vervaardiger onbekend)​
Veerponten
​
Naast dat de waterwegen dienden als handelswegen dienden waren het ook obstakels. Om van Amsterdam naar de polders, ten noorden van het IJ, te komen was er een boot nodig. Om deze reden was er een dienst nodig die mensen over het IJ bracht. Om deze dienst te vervullen werden er veerponten gebruikt. De oudste is de “Buiksloterveer”. Deze werd al in 1308 genoemd, maar was waarschijnlijk nog ouder waarmee deze veer één van de oudste openbaar vervoer verbindingen in Nederland is.
​
Historische Buiksloterveer 1800-1850 (Stadsarchief Amsterdam, vervaardiger onbekend)
Eenmaal in Amsterdam aangekomen werden de goederen opgeslagen in pakhuizen, om later op binnenvaartschepen het achterland ingebracht te worden. (Texel in VOC-tijd | Honderden schepen begonnen hier hun reizen, z.d.)
​
Na de aanleg van de afsluitdijk en het Noordzeekanaal veranderde deze handelsroutes. Nu varen de schepen via het Noordzeekanaal naar de havens.
​
Handelsroute via kanalen
​
Deze havenwerking is, door de aanleg van het centraal station, verdwenen uit het centrum van Amsterdam. Echter is dit principe nog goed terug te zien in het gebied van de Minervahaven. Er ligt een verdediging van stenen tussen de vaarroute en de ligplekken en deze ligplekken worden nog steeds gebruikt door schepen tussen het lossen en het herladen van het schip.
Huidige havenwerking (Stadsarchief Amsterdam, vervaardiger onbekend)​
Tegenwoordig zijn een groot aantal IJveren te vinden in Amsterdam. Waar de veer vroeger een “heerlijk recht” van de graaf van Holland was, word het sinds 1897 verzorgd door de Gemeenteveren Amsterdam (GV) die fuseerde tot de Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam (GVB). (Pontveren, z.d.)
IJveer 50 (Stadsarchief Amsterdam, Kransberg)
Transport per spoor
Het gebied rond de Minervahaven is, naast het water, ook goed bereikbaar via het spoor. Dit begon bij de aanleg van de eerste Nederlandse spoorlijn tussen Amsterdam en Haarlem. Dit werd vervolgd door de aanleg van de spoorlijn tussen Amsterdam en Zaandam en de aanleg van het Centraal station. In 1972 werd het gebied rond de Minervahaven direct bereikbaar via spoor.
Er werden spoorwegen aangelegd waardoor de treinen het industrieterrein konden betreden. In de huidige situatie zijn deze sporen weer verwijderd of buiten gebruik geraakt. Vanaf de aanleg van Amsterdam Sloterdijk is het treinverkeer meer gericht op personenvervoer. Er zijn hierbij, naast trein-, ook metroverbindingen aangelegd. Dit werd gedaan bij de aanleg van metrolijn 50.
Spoorlijnen Amsterdam Haven-stad
Transport over de weg
De bereikbaarheid via de weg werd na de Tweede Wereldoorlog verbeterd door de ontwikkeling van het Westelijk havengebied. Hiervoor bestonden de wegen uit polderwegen. De ontwikkeling begon bij de verlenging van de Hemweg, om het Westelijk Havengebied beter te verbinden met de Spaandammerbuurt. Deze verlenging is gelegd tot aan de voormalige zuidelijke zeedijk. (Wikipedia-bijdragers, 2020). Het gebied werd daarna verder ontwikkeld door de aanleg van de A10 en de Coentunnel. De A10 is parallel gelegd aan de voormalige polderwegen. De A10 is ook aangesloten op de A8, als verbinding richting Zaandam. Deze aansluiting is aangelegd op de voormalige noordelijke zeedijk. (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2021).
​
Sinds 1985 is Amsterdam ook bezig om haar fietsnetwerk te verbeteren. Dit is terug te zien in de fietsvriendelijke reputatie van de stad. Het fietsnetwerk loopt, in de huidige situatie, langs de Minervahaven. Het gebied is hierdoor nu nog niet onderdeel van het fietsnetwerk, maar er zijn goede aanknopingspunten om het gebied met dit netwerk te verbinden. (Fietsroutenetwerk, 2019)
Fietsroutenetwerk Amsterdam Haven-stad
Wegennetwerk Amsterdam Haven-stad
Bronnen:
​
Texel in VOC-tijd | Honderden schepen begonnen hier hun reizen. (z.d.). VVV Texel. Geraadpleegd op 8 november 2021, van https://www.texel.net/nl/over-texel/historie/voc/
Pontveren. (z.d.). Geschiedenis van Amsterdam-Noord. Geraadpleegd op 8 november 2021, van https://www.geschiedenis-van-amsterdam-noord.nl/pontveren/
Wikipedia-bijdragers. (2020, 18 oktober). Nieuwe Hemweg. Wikipedia. Geraadpleegd op 8 november 2021, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwe_Hemweg
Fietsroutenetwerk. (2019, 8 augustus). Fietsersbond Amsterdam. Geraadpleegd op 8 november 2021, van https://amsterdam.fietsersbond.nl/over-ons/standpunten/fietsroutes/
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. (2021, 18 oktober). Geschiedenis Ringweg A10. Rijkswaterstaat. Geraadpleegd op 8 november 2021, van https://www.rijkswaterstaat.nl/wegen/wegenoverzicht/a10/geschiedenis-ring-amsterdam-a10#:%7E:text=Geschiedenis%20Ring%20A10%20in%20een%20notendop&text=De%20planning%20voor%20het%20westelijke,geopend%2C%20inclusief%20de%20Eerste%20Coentunnel.&text=Met%20deze%20mijlpaal%20liep%20de,de%20Ring%20Amsterdam%20officieel%20geboren.